SYNDROM DDA:
Zespół utrwalonych osobowościowych schematów funkcjonowania psychospołecznego powstałych w dzieciństwie w rodzinie alkoholowej, które utrudniają osobie adekwatny, bezpośredni kontakt z teraźniejszością i powodują psychologiczne zamknięcie się w traumatycznej przeszłości. Powoduje to przeżywanie i interpretowanie aktualnych wydarzeń i relacji przez pryzmat bolesnych doświadczeń z dzieciństwa. Zniekształcenia te nie są przez DDA uświadamiane. Schematy te są destrukcyjne i powodują wiele zaburzeń pacjenta w kontakcie z samym sobą oraz z innymi osobami, szczególnie z tymi, z którymi pacjent jest w bliskich związkach. (Zofia Sobolewska-Mellibruda)

PRZYCZYNY SYNDROMU DDA:

• duża ilość traumatycznych doświadczeń,
• chaos i nieprzewidywalność zdarzeń i zachowań dorosłych,
• stałe napięcie, życie w przewlekłym stresie,
• dominacja cierpienia,
• niezaspokajenie potrzeb i zaniedbania rozwojowe,
• brak oparcia, odrzucenie, opuszczenie,
• zagrożenie i przemoc domowa,
• nadużycia seksualne,
• brak spójnych norm i wartości,
• ogrom wstydu,
• niepełny przebieg procesu rozwoju więzi,
• brak granic,
• lekceważenie i ośmieszanie w wychowaniu,
• życie w tabu, zaprzeczaniu i iluzji,
• izolacja i brak bliskości,
• niemożność dotarcia dziecka do prawdziwej osobowości rodziców, kiedy zadaje im pytania na temat swojej egzystencji.

OBJAWY SYNDROMU DDA:

• krzywda emocjonalna wynikająca z odrzucenia przez rodziców (rodzice byli albo zajęci piciem alkoholu, albo skupieni na piciu partnera, partnerki)
• obarczenie przez rodziców konsekwencjami ich choroby uzależnienia i/lub współuzależnienia.
• zakotwiczenie emocjonalne w relacji z rodzicami w roli dziecka.
• zależność, trudność w separacji,
• problemy w kontakcie ze swoimi uczuciami i potrzebami
• niejasność uczuć i potrzeb, nieadekwatny obraz siebie, niska samoocena i poczucie własnej wartości
• brak świadomości i umiejętności obrony własnych i respektowania cudzych granic;
• chaos pojęciowy zrównujący w sferze przekonań strach z szacunkiem, powodujący trudności w budowaniu relacji z autorytetami;
• wypieranie poczucia krzywdy doznanego w dzieciństwie;
• trudność w budowaniu relacji z innymi (w tym z osobami płci przeciwnej),
• brak jasnych wzorców dotyczących ról związanych z płcią;
• lęk przed bliskością
• wrogość w relacjach,
• nadodpowiedzialność i nadkontrola,
• nieufność i wzmożona kontrola
• potrzeba akceptacji za wszelką cenę
• lęk przed odrzuceniem skojarzony z doświadczeniami z relacji z rodzicami;
• podwyższony poziom lęku,
• zwątpienie w siebie, niskie poczucie własnej wartości,
• poczucie winy, wstydu i strachu,
• zamknięcie w sobie, skrytość,
• pesymizm,
• samotność, izolacja,
• brak równowagi, drażliwość, histeryczność, huśtawki emocjonalne, zalegające uczucia złości, lęku, wstydu, smutku poczucia winy i krzywdy, chroniczne napięcie,
• potrzeba mocnych wrażeń, zachowania ryzykowne (sięganie po substancje zmieniające świadomość, agresja, autoagresja itp.
• czarno-białe spostrzeganie świata
• perfekcjonizm, skłonność do kompulsywnych zachowań, somatyzacje, impulsywne zachowania, zachowania seksualne
• trudności z określaniem celów życiowych utrata sensu życia, utrata energii
• depresje, zaburzenia jedzenia, snu, mowy

Dorosłe Dzieci...

• zgadują co jest normalne;
• mają trudności z przeprowadzeniem swoich zamiarów od początku do końca;
• kłamią, gdy równie dobrze mogłyby powiedzieć prawdę;
• osądzają siebie bezlitośnie;
• mają kłopoty z przeżywaniem radości i z zabawą;
• traktują siebie bardzo poważnie;
• mają trudności z nawiązywaniem bliskich kontaktów;
• przesadnie reagują na zmiany, na które nie mają wpływu;
• bezustannie poszukują potwierdzenia i uznania;
• myślą, że różnią się od wszystkich innych;
• są albo nadmiernie odpowiedzialne albo całkowicie nieodpowiedzialne;
• są niezwykle lojalne, nawet w obliczu dowodów, że druga strona na to nie zasługuje;
• ulegają impulsom;
• czują się winne stając w obronie własnych potrzeb i często ustępują innym;
• czują strach przed ludźmi, a zwłaszcza przed wszelkiego rodzaju władzą i zwierzchnikami;
• czują strach przed cudzym gniewem i awanturami;
• lubią zachowywać się jak ofiary;
• bardzo boją się porzucenia i utraty;
• obawiają się ukazywania swoich uczuć;
• łatwo popadają w uzależnienia albo znajdują uzależnionych partnerów;
• są impulsywne - mają tendencję do zamykania się w raz obranym kierunku działania bez poważnego rozpatrzenia innych możliwości postępowania i prawdopodobnych konsekwencji podjętych działań, ta impulsywność prowadzi DDA do zamieszania, nienawiści do samych siebie i utraty kontroli nad otoczeniem; w dodatku potem zużywają przesadną ilość energii na oczyszczenie sytuacji.

Co pomaga "przetrwać" w rodzinie alkoholowej:

• wsparcie od niepijącego rodzica, brata/siostry, babci, dziadka;
• własne pragnienie ucieczki z ?alkoholowego? kręgu i wybudowanie swojego zdrowszego środowiska;
• uświadomienie sobie, że jedyną osobą na której mogę polegać to ja sam / sama;
• dążenie do odizolowania od uzależnionych rodziców, zdystansowania się od nich;
• wyjazd na studia pozwalający zminimalizować interakcje z rodzicami;
• dążenie do stanięcia na własnych nogach, samodzielnego zarabiania na życie;
• kultywowanie pozytywnych emocji (?uśmiechać się pomimo trudności?);
• dążenie do oderwania się od tego, co dzieje się w rodzinie, angażowanie się w różne działania poza jej obrębem (muzyka, sport, itp.);
• świadomość braku własnej winy za alkoholizm rodziców;
• dążenie do patrzenia z humorem na trudną sytuację rodzinną;
• formowanie swoich życiowych celów, zadań, programów i ich realizacja (np. zdobycie elitarnego wykształcenia, poszerzanie horyzontów, rozwój osobisty);
• chęć do ciekawego życia, pełnego wrażeń, twórczo je wypełniając, itp.

LECZENIE SYNDROMU DDA - CELE PSYCHOTERAPII:

• zamierzony powrót i przepracowanie urazów z dzieciństwa i dorastania oraz możliwych sytuacji rewiktymizacji
• praca nad uwolnieniem od cierpienia, wstydu, leku,
• zaopiekowanie krzywdy, uwolnieniu się od poczucia krzywdy i winy za doznaną krzywdę emocjonalną
• pogłębienie procesu świadomości źródła kryzysów emocjonalnych i mechanizmów funkcjonowania w relacjach współuzależnienia
• pogodzenie się z przeszłością, dzieciństwem, rodzicami;
• odseparowanie od rodziców, budowanie własnej autonomii;
• odbudowanie realnego wizerunku siebie i świata
• zbudowanie fundamentów poczucia własnej wartości i akceptacji siebie takim jakim się jest
• odbudowanie zaufanie do siebie
• odzyskiwanie wewnętrznej mocy poprzez stawianie zdrowych granic,
• opanowanie umiejętności ekspresji emocjonalnej, wyrażania uczuć;
• zamiana nastawienie wobec własnego ciała (praca nad postawą, chodem, podjęcie decyzji o byciu zdrowym);
• nabycie i ugruntowanie umiejętności rozwiązywania osobistych problemów bez?wspomagaczy? typu: alkohol, narkotyki, leki.
• dostarczenie innych niż stosowanie przemocy strategii radzenia sobie w trudnych sytuacjach domowych i społecznych.
• kształtowanie umiejętności rozwiązywania konfliktów, nie ?uciekając? i nie ?atakując?; kształtowanie umiejętności radzenia sobie z trudnościami, umiejętność ?przetrwania ciosu? (budowa efektywnych strategii radzenia sobie);
• wzrost umiejętność budowania satysfakcjonujących związków emocjonalnych.
• wzięcie odpowiedzialności za własne życie.
• wzrost i ugruntowanie umiejętności wykorzystywania własnych twórczych potencjałów w podejmowaniu aktywności osobistej, społecznej i zawodowej.
• budowanie hierarchii życiowych celów (kim i czym chcę zostać);
• tworzenie konstruktywnych postaw w odniesieniu do sytuacji życiowych, zdarzeń;
• dostarczenie umiejętności psychologicznych i społecznych służących konstruktywnemu i twórczemu rozwojowi ? w ten sposób zapobieganie uzależnieniom, zaburzeniom psychicznym, degradacji społecznej i psychicznej i bezrobociu.
• wybieranie konstruktywnego funkcjonowania w kontaktach z ludźmi w różnych sytuacjach społecznych.
• opanowanie umiejętności wypoczynku.
• otwarcie się na wymiar duchowy